KS BDOŚ jest członkiem struktury europejskiej EFBWW, a NSZZ „Solidarność”-80 funkcjonuje w strukturach FZZ. Relacja z Lizbony z obrad BWI i EFBWW z udziałem Solidarości-80 oraz wpływ tychże struktur na politykę UE i świata zdominowały IX Kongres KS BDOŚ. Masowa emigracja zarobkowa Polaków (3,5 miliona młodych Polaków pracuje dla bogatych rynków zachodnich) prowadzi Kraj do demograficznej katastrofy. Realizacja projektu pozwalającego zrzucić z systemu edukacji skóry suchych faktów i odtwórczego rozwiązywania testów, zaopatrując go w zajęcia wspierające kreatywność, z wykorzystaniem innowacyjnych metod to cel jaki powinien przyświecać edukacji. Najważniejszy efekt dla Polski z realizacji takiego projektu oraz pełnego zagospodarowania ludzi młodych przyczyni się do przerwania demograficznej katastrofy, z jaką mamy obecnie do czynienia w Polsce – powiedział Piotr Morta.
W malowniczym Białym Dunajcu odbył się IX Kongres Krajowego Sekretariatu Budownictwa Przemysłu Drzewnego i Ochrony Środowiska NSZZ „Solidarność”-80
Krajowemu Sekretariatowi przewodzi Piotr Morta pełniący funkcję przewodniczącego, który jako działacz związku NSZZ ”Solidarność”-80 Koncernu Pfleiderer jednoznacznie wpłynął na lokalizację siedziby sekretariatu w Wieruszowie. KS BDOŚ jest członkiem struktury europejskiej EFBWW, a „Solidarność”-80 funkcjonuje w strukturach FZZ.
Z pośród zaproszonych gości Kongresu uświetnił swoją obecnością przewodniczący Komisji Krajowej Marek Mnich. Przewodniczący przekazał Kongresowi istotne informacje dotyczące konsultacji związkach z budżetem 2023, oraz organizacji nadchodzących uroczystości rocznicowych organizowanych przez Solidarność-80.
Kongres przyciągnął działaczy z całej Polski, a wraz z nimi mnogość ważkich tematów podejmowanych podczas obrad, które otaczała aura gospodarczej sytuacji w okresie po pandemicznym. Z informacji jakie płynęły z branż: cementowej, płytowej, meblarskiej, ceramiki budowlanej, Lasów Państwowych, Parków Narodowych, Górnictwa i energetyki wynikają interesujące wnioski.
Wszystkie branże odczuły w swojej działalności zmianę trendu, objawiającą się obecnie spadkiem zapotrzebowania na wytwarzane w ich przedsiębiorstwach produkty. Wzrost zapasów, spadek sprzedaży powoduje, iż nastroje w wielu zakładach uległy pogorszeniu, jednak nie obserwowano negatywnych skutków tych zmian.
Zwrócono uwagę na nierówności pracownicze występujące w zakładach koncernu tych funkcjonujących w naszm kraju i tych za jego granicami. Różnice te to nie tylko poziom wynagrodzeń, ale również zabezpieczenie socjalne pracowników w przypadkach likwidacji miejsc pracy. Kontakty z europejskimi centralami związkowymi pozwalają zauważać te różnice i negocjować lepsze warunki dla pracowników zatrudnionych w zakładach działających na terytorium Polski.
Nadal ogromne zainteresowanie wśród działaczy wzbudzał wprowadzany Europejski Zielony Ład. Proponowane zmiany zwłaszcza w energetyce i górnictwie mogą przynieść znaczące zmiany nie tylko dla pracowników, ale dla całej gospodarki. Ponadto działania zmierzające do wyłączenia leśnictwa z kompetencji krajowych i włączenia go do scentralizowanych kompetencji unijnych wzbudza poważne zaniepokojenie. Zachwianie strukturą Lasów Państwowych i zakłócenie prowadzonej od dziesięcioleci zrównoważonej gospodarki leśnej może przynieść szereg niekorzystnych zmian nie tylko społecznych, ale również gospodarczych.
Podczas IX Kongresu szerokie pole do gorącej dyskusji stanowiło wystąpienie Piotra Morty przewodniczącego KS BDOŚ S80, którego obszerne fragmenty prezentuję poniżej:
„W Europie działają międzynarodowe firmy ze wszystkich części świata, a europejskie korporacje prowadzą działalność globalną. Na konferencji w Lizbonie Europejska Federacja Budownictwa i Przemysłu Drzewnego (EFBWW) i Światowa Federacja Budownictwa i Przemysłu Drzewnego (BWI) określiły korporacje globalne, jako priorytetowy obszar współpracy.
Te dwie federacje połączyły siły w celu wymiany informacji, opracowywania wspólnych strategii, uzgadniania narzędzi ochrony interesów i miejsc pracy pracowników oraz promowania demokracji w miejscu pracy. Współpraca ta dotyczy korporacji wielonarodowych z branży budowlanej, drzewnej, leśnej, szkolnictwa branżowego i pokrewnych.
Narzędziem pozwalającym realizować przyjętą przez Federacje Związkowe strategię mogą być i de facto są Europejskie Rady Zakładowe (ERZ), które działają w określonych ramach prawnych Dyrektywy UE 2009/38/WE na poziomie unijnym i krajowym. EFBWW opracowała wytyczne pozwalające zapewnić silną obecność związków zawodowych w ERZ.
Ponadto międzynarodowe umowy ramowe, które mogą być zawierane przez ERZ z korporacjami, pozwalają na ustalenie minimalnych standardów socjalnych dla działalności przedsiębiorstw wielonarodowych we wszystkich krajach świata w oparciu o Deklarację Podstawowych Zasad i Praw w Pracy – Międzynarodowej Organizacji Pracy – niezależnie od tego, czy kraj, w którym firma prowadzi działalność, ratyfikował i skodyfikował odpowiednie konwencje.
ERZ mogą zapewnić silne ramy i mogą zaoferować duże wsparcie dla ponadnarodowej współpracy związków zawodowych w korporacjach wielonarodowych. Ponadto mogą wykorzystać swoje prawa do informacji i konsultacji, aby pomóc w monitorowaniu i egzekwowaniu umów międzynarodowych. Powinno to zawsze opierać się na jasnym i dobrze zdefiniowanym podziale zadań z uwzględnieniem różnych ról i obowiązków oraz ścisłej współpracy na poziomie międzynarodowym.
ERZ mają jednak jedynie zasięg europejski. Potrzebne są zatem również instrumenty o zasięgu globalnym, które nie mają żadnych ograniczeń terytorialnych w działaniu – w przeciwieństwie do Europejskich Rad Zakładowych, które skupiają się przede wszystkim na problemach europejskich przedsiębiorstw oraz ich europejskich pracownikach.
Istnieje konieczność uznania przez korporację globalną swojej pozycji i roli w skali lokalnej, bez względu na lokalizację jej działalności. Uznanie potrzeby zaangażowania się w życie społeczności i jej wyznaczniki, a nie wyłącznie korzystanie z niej jako źródła siły roboczej i siły nabywczej. Widoczna jest tutaj słabość instytucjonalna w działaniach globalnych. Instrumenty globalne nie posiadają mocy prawnej ani w prawie międzynarodowym, ani w krajowym – a przede wszystkim nie mają systemu sankcji wymuszających na korporacjach działanie. Nie posiadają one ścisłych i wiążących procedur wdrażania rozwiązań środowiskowych i lokalnych.
Wracając na lokalne podwórko – nie sposób nie zauważyć, że w międzyczasie za naszą wschodnią granicą wybuchła wojna. Mamy wszyscy nadzieję, że nadejdzie humanitarne rozwiązanie tego konfliktu, chociaż muszę przyznać, że widząc co się dzieje na Ukrainie obecnie, trudno w to uwierzyć.
Napięta sytuacja geopolityczna posiada ogromny wpływ na polską gospodarkę i z wielką mocą uderza w polską budowlankę i przemysł. Występują między innymi problemy z pracownikami i z dostawami.
Natomiast w kraju mamy do czynienia z demograficzną katastrofą. W Polsce przyrost naturalny jest najniższy od II wojny światowej. Proszę zwrócić uwagę na fakt, 25 000 dzieci przyszło na świat w Polsce w styczniu 2022 roku – dane z raportu Głównego Urzędu Statystycznego. Tak niską liczbę urodzeń odnotowano w XXI wieku tylko raz – w listopadzie 2003 roku. Z danych statystycznych można wnioskować, że jest to najniższa liczba urodzin przynajmniej od lat 50., a z dużą pewnością od II wojny światowej. Należy zwrócić uwagę na fakt, że 3,5 miliona młodych Polaków pracujących na rynkach krajów zachodnich to zasoby, które należałoby wykorzystać w kraju. Instrumenty ekonomiczne, aby z tych zasobów w pełni korzystać, leżą w rękach polskiego rządu.
Jedną z przyczyn masowej emigracji zarobkowej jest niekorzystna sytuacja na rynku mieszkaniowym. Oferta mieszkań na wynajem w największych miastach zaczyna świecić pustkami. Od rozpoczęcia przez Rosję wojny na Ukrainie liczba ofert w dużych miastach spadła o około 60%. Jednocześnie znacznie wzrosły stawki za wynajem. Ponadto na początku spadła wartość sprzedaży mieszkań, ponieważ ich ceny są coraz wyższe. Warto zaznaczyć, że dom nadal jest alternatywą dla mieszkania. Jednocześnie coraz większa liczba osób rezygnuje z budowy, ponieważ przerosły ich gwałtownie narastające koszty. Szalejąca inflacja i ceny materiałów budowlanych rosną z miesiąca na miesiąc, a kosztorysy wykonane trzy lata temu mają już niewiele wspólnego z obecnymi cenami na rynku budowlanym. Sytuacja staje się dramatyczna. Ujemny szok podażowy zadomowił się w Polsce na dłużej. Ceny rosną, jest deficyt rąk do pracy. Nasuwa się pytanie – co czeka nasz kraj? I myślę, że tutaj należy się pochylić nad szkolnictwem. Ja i Izabela Zaręba zostaliśmy powołani przez Przemysława Czarnka – Ministra Edukacji i Nauki – do udziału w pracach Rady Dyrektorów Szkół Zawodowych. Jako eksperci reprezentujemy branżową strukturę NSZZ ”Solidarność”-80.
Mieliśmy nadzieję, że przystąpimy do realizacji nowego projektu. Celem realizacji tegoż projektu było zrzucenie z systemu edukacji skóry suchych faktów i odtwórczego rozwiązywania testów, zaopatrując go w zajęcia wspierające kreatywność, z wykorzystaniem innowacyjnych metod. Naszym zdaniem należy stosować nowoczesne technologie i sposoby zarzadzania funkcjonujące w przemyśle. Firmy, szkoły i uczniowie mogą wiele skorzystać na współpracy biznesu ze szkołami zawodowymi, ale konieczna jest aktywizacja w tym zakresie szkół i przedsiębiorstw. To leży w rękach Ministra i rządu. Takie rozwiązanie może zostać wprowadzone w życie tylko przez Ministerstwo Edukacji. Podmioty te powinny stanąć przed nowymi wyzwaniami gwarantującymi im rozkwit. Uczniowie z kolei mogliby zobaczyć, jak wygląda praca w rzeczywistości. Poza tym mieliby możliwość nawiązania kontaktów, które w przyszłości zaowocowałyby podjęciem ciekawej i dobrze opłacanej pracy. Współpraca na bazie koniecznych nowych rozwiązań prawnych stworzyłaby swego rodzaju gwarancję trwałego wzrostu gospodarczego, minimalizując bezrobocie w regionach, w których jest ono nadal stosunkowo wysokie.
Oczywiście takie rozwiązanie wymaga zaangażowania od przedsiębiorców i szkół celem prowadzenia wspólnej polityki według nowych reguł. Najważniejszy efekt dla Polski z realizacji powyższego projektu to przerwanie demograficznej katastrofy, z jaką mamy obecnie do czynienia w Polsce.” Podsumował w swoim wystąpieniu Piotr Morta
W wyniku konstruktywnych rozmów przy jednoznacznym wsparciu Krzysztofa Brzeźniaka – przewodniczącego – Krajowego Sekretariatu Górnictwa i Energetyki narodziła się inicjatywa stworzenia grupy roboczej mającej na celu podjęcie działań zmierzających do większej aktywności na związkowej arenie Europejskiej. Akces do takiej współpracy składa także Krajowy Sekretariat Przemysłu Chemicznego. Robocze spotkania liderów sekretariatów nakreślą ramy wspólnych przedsięwzięć w tym zakresie”.
IX Kongres KS BDOŚ w Białym Dunajcu to kolejne bardzo owocne i merytoryczne obrady ”Solidarności” -80, które koncertowały się na konieczności podjęcia działań w ramach dialogu społecznego w kierunku dobrego reprezentowania interesów pracowniczych. Konsolidacja branż wokół tematów wpływających na europejski ład i równości krajów członkowskich to dobry kierunek, jaki został wytyczony przez Kongres.
dr inż. Damian Mordas
