W Polsce istnieje blisko 150 miejsc, w których zalegające hałdy pokopalniane, zajmują ogromne przestrzenie i negatywnie wpływają na środowisko. W ich pobliżu występuje wysoki poziom kwasowości wód podziemnych, powierzchniowych, zanieczyszczenie gleby
i powietrza oraz zanotowano obecność szkodliwych pierwiastków, takich jak cynk i ołów. Kolejnym niezwykle niebezpiecznym zjawiskiem, jakie powodują składowane hałdy, jest emisja gazów cieplarnianych, w tym dwutlenku węgla, które przyczyniają się do powstawania podziemnych pożarów.

Pogórnicze odpady zajmują w Polsce powierzchnię ponad 11,3 tysięcy hektarów. Szacuje się, że w każdej z hałd znajduje się od 8 do nawet 15 procent węgla, który można odzyskać. Zakładając, że wymieniony scenariusz jest prawdziwy, to mówi się o ilości nawet 150 mln ton węgla do odzyskania w skali kraju. Tak więc, potencjał rozwojowy takiego projektu jest obiecujący.

Rekultywacja odpadów pogórniczych / hałd pokopalnianych może przyczynić się do:

  • odzyskania znacznych pokładów węgla, który jest wartościowym paliwem, jak z bieżącej produkcji w kopalni. Najczęściej występuje w postaci drobnego miału i zalecany jest do stosowania w ciepłownictwie i energetyce zawodowej. Nie zaleca się stosowania go w indywidualnych urządzeniach grzewczych,
  • zmniejszenia ich negatywnego wpływu na środowisko i ograniczenia ich trudnych do ugaszenia samozapłonów na hałdzie, do których dochodzi najczęściej w wyniku obecności drzew, których korzenie produkują tlen
    i dochodzi do podziemnych pożarów,
  • odzyskania innych wartościowych surowców, np. w Bogdance pozyskano materiały mineralne, które znalazły zastosowanie m.in. w budownictwie, np. do produkcji kruszyw drogowych,
  • wyselekcjonowania kaolinitu, który jest surowcem deficytowym, potrzebnym do produkcji ceramiki, płytek, cegieł itp.,
  • pozyskania pożytecznych nawozów naturalnych,
  • zapobiegania degradacji terenu i uwolnieniu ok. 11 tysięcy hektarów gruntów, które mogą być wykorzystane w celach przemysłowych, mieszkaniowych czy inwestycyjnych, chociażby pod instalacje odnawialnych źródeł energii, czyli farm fotowoltaicznych.[1]

[1] https://www.bankier.pl/wiadomosc/Rusza-odzysk-wegla-z-hald-kopalnianych-Moze-tam-byc-nawet-150-mln-ton-surowca-8414513.html

Artykuł przygotowano w ramach projektu: „Młodzi związkowcy jutra. Program podnoszenia świadomości w obszarach sprawiedliwej transformacji i rynku pracy”, realizowanego przy wsparciu Fundacji Orlen.